Πρώτον, η ταχεία απώλεια βάρους επιτυγχάνεται συνήθως με δραστικό περιορισμό των θερμίδων ή με την εξάλειψη ολόκληρων ομάδων τροφίμων, γεγονός που οδηγεί σε διατροφικές ελλείψεις. Το σώμα μας χρειάζεται μια ισορροπημένη πρόσληψη υδατανθράκων, πρωτεϊνών, λιπών, βιταμινών και μετάλλων για να λειτουργήσει σωστά. Οι ακραίες δίαιτες συχνά αποτυγχάνουν να παρέχουν αυτά τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά.
Για παράδειγμα, οι δίαιτες με πολύ χαμηλές θερμίδες μπορεί να οδηγήσουν σε ελλείψεις βιταμινών όπως η Β12, ο σίδηρος και το ασβέστιο, οι οποίες είναι κρίσιμες για την παραγωγή ενέργειας, την αντοχή των οστών και διάφορες μεταβολικές διαδικασίες. Με την πάροδο του χρόνου, αυτές οι ελλείψεις μπορεί να προκαλέσουν κόπωση, εξασθενημένη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και πιο σοβαρές καταστάσεις όπως αναιμία και οστεοπόρωση.
Δεύτερον, οι ακραίες δίαιτες μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά τη μεταβολική υγεία. Όταν το σώμα στερείται αρκετή τροφή, αντιδρά επιβραδύνοντας το μεταβολισμό του για να εξοικονομήσει ενέργεια. Αυτός ο προσαρμοστικός μηχανισμός, γνωστός ως μεταβολική προσαρμογή, μπορεί να κάνει την απώλεια βάρους όλο και πιο δύσκολη με την πάροδο του χρόνου.
Όταν επανέλθει η κανονική κατανάλωση τροφής, ο βραδύτερος μεταβολισμός μπορεί να οδηγήσει σε ταχεία επαναπρόσληψη βάρους που συχνά υπερβαίνει το βάρος που είχε αρχικά χαθεί. Αυτό το φαινόμενο yo-yo δεν είναι μόνο απογοητευτικό, αλλά συνδέεται επίσης με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης μεταβολικών διαταραχών, όπως η αντίσταση στην ινσουλίνη και ο διαβήτης τύπου 2.
Ένας άλλος σημαντικός λόγος ανησυχίας είναι ο αντίκτυπος των ακραίων διαιτών στην ψυχική υγεία. Ο περιοριστικός χαρακτήρας αυτών των διαιτών μπορεί να οδηγήσει σε ενοχλητικές σκέψεις σχετικά με το φαγητό, άγχος και κατάθλιψη.
Σε ορισμένους ανθρώπους αυτό μπορεί να πυροδοτήσει ή να επιδεινώσει διατροφικές διαταραχές όπως η νευρική ανορεξία ή η νευρική βουλιμία. Η ψυχολογική επιβάρυνση της συνεχούς μάχης με την πείνα και τις λιγούρες, σε συνδυασμό με την κοινωνική πίεση για τη διατήρηση μιας συγκεκριμένης εικόνας σώματος, μπορεί να οδηγήσει σε μακροχρόνια συναισθηματική δυσφορία και μια στρεβλή σχέση με το φαγητό.
Οι σωματικές παρενέργειες της ταχείας απώλειας βάρους μπορεί να είναι σοβαρές. Συνήθη προβλήματα είναι η αφυδάτωση, η ανισορροπία των ηλεκτρολυτών και οι πέτρες στη χολή.
Η αφυδάτωση και η ανισορροπία ηλεκτρολυτών, όπως τα χαμηλά επίπεδα καλίου και νατρίου, μπορεί να προκαλέσουν ζάλη, αίσθημα παλμών και σε ακραίες περιπτώσεις καρδιακή ανεπάρκεια.
Οι χολόλιθοι, οι οποίοι είναι σκληρυμένες εναποθέσεις πεπτικού υγρού στη χοληδόχο κύστη, είναι πιο πιθανό να σχηματιστούν με ταχεία απώλεια βάρους λόγω του ότι το ήπαρ εκκρίνει επιπλέον χοληστερόλη στη χολή.
Η μακροχρόνια προσκόλληση σε ακραίες δίαιτες είναι συνήθως μη βιώσιμη. Αυτές οι δίαιτες συχνά περιλαμβάνουν μονότονα διατροφικά πρότυπα που είναι δύσκολο να διατηρηθούν στον πραγματικό κόσμο. Η έλλειψη ποικιλίας και ικανοποίησης μπορεί να οδηγήσει σε αδηφαγία, όπου οι άνθρωποι καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες φαγητού σε σύντομο χρονικό διάστημα.
